Nhắc tới vùng đất Xương Giang xưa là nghĩ tới những làng cổ văn hiến lâu đời. Bên trong mỗi ngôi làng đó lưu giữ những giá trị lớn lao vô giá về vật chất cũng như tinh thần. Trong số đó phải kể đến làng Mỹ Độ nằm hiền hòa bên dòng sông Thương thơ mộng. Nơi đây còn nổi tiếng với món đặc sản Chè đỗ kho Mỹ Độ. Đây có thể coi là thứ đặc trưng nhất, tiêu biểu nhất, làm nên một phong cách rất riêng của đất Mỹ Độ. Với vị ngọt, thanh, mát đó chính là hương vị làm nên món đặc sản nổi tiếng này.
Chè đỗ đãi hay còn gọi là chè kho, được coi là một trong những món ăn truyền thống vào ngày tuần rằm hay dịp lễ tết. Chỉ với nguyên liệu chính là đậu xanh, đường cát thêm chút vừng rang, hương va ni, tất cả hoà quyện vào nhau tạo nên một món ăn mà từ lâu đã trở thành niềm tự hào của người dân Mỹ Độ.
Chè kho Mỹ Độ có màu vàng hơi sậm, hương đậu xanh, hương vừng, vị ngọt thanh của đường cùng với vị béo thoang thoảng của mỡ, chất đậm đà của đậu xanh hòa quyện vào nhau. Chỉ ăn một miếng thôi ta cũng thấy cái cảm giác thật khó tả: vị ngòn ngọt tan từ từ trong miệng.
Để có được một đĩa chè như vậy là khá công phu. Làm được 1 đĩa chè ngon nhất thiết phải cẩn thận từ khâu chọn nguyên liệu tới quá trình làm. Các nguyên liệu chính bao gồm đậu xanh, mỡ, hương vani và vừng.
Đậu để nấu chè phải là loại đậu mới, hạt đều được xay vỡ rồi ngâm bằng nước ấm và đãi sạch vỏ. Sau đó cho đậu vào nồi nước đun lửa to vừa phải cho đến khi sôi thì vớt hết lớp bọt phía trên đi, tiếp tục đun tới khi đậu bắt đầu nhuyễn thì cho đường vào. Cứ 1 kg đậu/1,3 kg đường, nếu thiếu đường, chè sẽ không sánh, dễ vữa khi đổ khuôn. Khâu quấy chè là rất quan trọng, quấy liên tục, đều tay, càng quấy nhiều, chè càng nhuyễn, càng sánh. Đun nồi chè thông thường hết 5 tiếng thì riêng việc quấy chè đã mất gần 3 tiếng. Thế mới biết có được nồi chè ngon là bao tâm sức của người làm. Quấy chè đến khi chè trong nồi sóng sánh như mật thì cho va ni và một lượng nhỏ mỡ để chè được thơm ngon. Để đĩa chè đẹp mắt, khâu múc chè cũng phải có kỹ thuật, phải múc khi nóng đổ đều tay quay tròn trên đĩa để chè thành khuôn, phẳng tròn. Lúc này rắc vừng đã rang chín vàng, sẩy sạch vỏ lên trên mặt đĩa chè. Toàn bộ quy trình chế biến này kéo dài từ 6 – 8 giờ đồng hồ tùy tay nghề của mỗi người.
Có thể thưởng thức món chè này như người Mỹ Độ vẫn thường làm: xắt từng lát nhỏ rồi dùng đũa, nĩa hoặc tăm cắm và đặt vào miệng. Tuy nhiên sẽ đặc biệt thú vị nếu như ta ăn chè kho với xôi vò. Chính bởi điều này nên trên bất cứ mâm cỗ ngày cưới hoặc ngày Tết nào của người dân nơi đây cũng đều có 2 đĩa: chè kho và xôi vò.
Thế nhưng ngoài xôi vò, người Mỹ Độ vẫn còn một thói quen khác là thưởng thức mòn chè này cùng với trà sen vào buổi sớm. Ngoài tác dụng lót dạ, cái vị ngòn ngọt, bùi bùi của chè hòa lẫn với hương thơm thoang thoảng của sen còn làm cho đầu óc, tinh thần ta thoải mái hơn. Đó cũng là cái thú, cái nét rất riêng trong việc thưởng thức chè kho Mỹ Độ
Còn chần chờ gì nữa hãy xách ngay va ly đến Bắc Giang và thưởng thức món chè nổi tiếng này.
Add comment